Jak wyjść z mgły… Znaczenie diety i stylu życia w leczeniu mgły mózgowej po zachorowaniu na Covid-19

Stopniowo wygasza się trzecia fala koronawirusa. Oficjalne wskaźniki zachorowań oscylują wokół kilkuset przypadków dziennie… Ale wiele trudnych problemów pozostało. Przychodzą do mnie moi starzy i nowi pacjenci na konsultacje gastroenterologiczne. U wielu z nich obserwuje bardzo duże zmiany w zachowaniu (których wcześniej nie widziałem). Częste są wypowiedzi: Zapomniałem wziąć ze sobą badań, niestety przez tydzień nie brałem leków – zupełnie o tym nie pamiętałem, czuję się zmęczony i nie mogę spać, zaczynam sobie nie radzić z wieloma problemami. Uświadomiłem sobie, że wyniki badań naukowych dotyczące powikłań Covid-19, publikowane w różnych czasopismach na świecie stają się realną częścią mojej praktyki lekarskiej. W trakcie zebranego wywiadu, prawie wszyscy ci chorzy relacjonują, że na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy przebyli Covid-19.

Na mgłę mózgową po zachorowaniu na COVID-19 cierpi duża część chorych (od 10 do 35%).

Co to jest mgła mózgowa?

Mgła mózgowa jest to uszkodzenie najprawdopodobniej płatów czołowych mózgu, prowadzące do zaburzenia myślenia, pamięci, koncentracji, planowania oraz upośledzenia podejmowania decyzji i przewidywania ich skutków.

Czas trwania choroby

Najczęściej przez kilka tygodni do kilku miesięcy po zachorowaniu na COVID-19.

Główne objawy kliniczne

Głównym objawem klinicznym są zapominanie o czynnościach wykonywanych przed chwilą, zapominanie słów, nazwisk, trudności z podejmowaniem decyzji. Poza tym często występują przewlekłe zmęczenie, zaburzenia snu i uciążliwy ból głowy.

Przyczyny

Mgła mózgowa występuje dość często po przebyciu niektórych chorób infekcyjnych (mononukleoza, grypa oraz bolerioza), a także po zakażeniu wirusem SARS-COV-2 oraz w różnych chorobach autoimmunologicznych i hormonalnych np. w niedoczynności tarczycy, chorobie Hashimoto, w okresie menopauzy.

W chorobach tych dochodzi do przewlekłego stanu zapalnego wynikającego z nadmiaru produkcji cytokin zapalnych przez układ immunologiczny. Prowadzi to do uszkodzenia wielu komórek nerwowych i połączeń między nimi oraz zmniejszenia wytwarzania neuroprzekaźników.

Do innych współistniejących przyczyn należy u części chorych mikroudary spowodowane mikrozakrzepami (zwiększona krzepliwość krwi) przewlekłe niedotlenienie mózgu, zwłaszcza po przebytym zapaleniu mózgu oraz niedobory witaminy B12, kwasu foliowego, magnezu z powodu gorszego apetytu, co za tym idzie gorszego odżywiania się.

Leczenie

Praktycznie nie ma leczenia farmakologicznego (prace badawcze w toku).

Znaczenie diety w leczeniu mgły mózgowej

Rola diety związana jest z jej potencjalnymi możliwościami łagodzenia przewlekłego zapalenia w organizmie, w tym również w ośrodkowym układzie nerwowym. Przede wszystkim należy zwiększyć spożycie ryb morskich bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 mających silne działanie przeciwzapalne (makrela, łosoś, śledź, sardynki). Zwiększyć należy również spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-9 zawartych w oleju rzepakowym, oliwie z oliwek, orzechach czy też w awokado.

Ponieważ optymalne spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych do około 2g dziennie jest trudno, to zgodnie z zaleceniami niektórych naukowców można je uzupełniać przez zażywanie odpowiednich suplementów. Zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia i Stylu Życia wraz z zaleceniami wszyscy powinniśmy zażywać witaminę D w dawce co najmniej 2000 j.m. (50µg)/dziennie. Najlepiej jednak dawkowanie to ustalić poprzez monitorowanie jej stężenia we krwi.

Niezmiernie ważne jest także spożywanie dużej ilości warzyw i owoców co najmniej ok. 0,5 kg dziennie, lecz generalnie im więcej tym lepiej. Należy zaznaczyć, że powinniśmy spożywać różnorodne, różnokolorowe warzywa i owoce. Dowiedziono, że szczególnie cenne dla naszego mózgu są owoce jagodowe: jagody, borówki, maliny, aronie.

Powinno się także, po zbadaniu we krwi żelaza, ferrytyny oraz witaminy B12, w przypadku niskich wartości ich stężenia we krwi rozpocząć odpowiednią suplementację po konsultacji z lekarzem.

Podkreśla się także, że warto zwiększyć spożycie żywności probiotycznej, która korzystnie wpływa na masz mikrobiom jelitowy. Dużo dobroczynnych bakterii znajduję się, poza wymienionymi już warzywami, w kiszonkach oraz produktach mlecznych fermentowanych (kefiry, maślanki).

Znaczenie aktywności fizycznej w leczeniu mgły mózgowej

Równie ważna jest regularna, codzienna aktywność fizyczna, która zwiększa utlenowanie mózgu i zmniejsza stężenie we krwi hormonów stresu. Najbardziej polecane są ćwiczenia aerobowe o umiarkowanym nasileniu zwiększającym nieznacznie czynności serca. Należą do nich m. in. Bieganie, rower, pływanie, skakanka, pompki. U osób starszych korzystny może być także spacer i nordic walking.

Inne elementy stylu życia

Dotyczą one niektórych zachowań prozdrowotnych wpływających pozytywnie na regenerację mózgu. Należą do nich przede wszystkim odpowiednio długi (7-8h) i dobrej jakości sen oraz psychoterapia i stosowanie różnorodnych technik relaksacyjnych. Zaobserwowano także, że korzyści w regeneracji układu nerwowego u pacjentów z mgłą mózgową można uzyskać stosując tzw. psychobiotyki. Zwiększają one także skuteczność farmakologicznego leczenia depresji u tych chorych. Niektóre badania wykazały, że te bakterie probiotyczne poprawiają zaburzoną równowagę pomiędzy dobrymi i złymi szczepami bakteryjnymi w przewodzie pokarmowym oraz powodują zwiększenie stężenia we krwi niektórych neuroprzekaźników poprawiających nastrój (np. serotoniny) i zmniejszają stężenie we krwi hormonu stresu, jakim jest kortyzol.

Rokowanie

Na szczęście u zdecydowanej większości chorych, jeśli zastosują się do powyższych zaleceń, to po kilku tygodniach lub najwyżej po kilku miesiącach następuje istotna poprawa kliniczna i powrót do „przed chorobowej” sprawności intelektualnej. Poprawę zaobserwować możemy także w badaniu EEG mózgu, w którym ulegają regresji (cofnięciu) nieprawidłowe zmiany w płatach czołowych.

Kalendarz pełen zdrowia

13 lutego

Katarzyna, Grzegorz, Julian
Czy suplementy diety mogą uchronić nas przed rakiem?
Czy suplementy diety mogą uchronić nas przed rakiem?
Czy suplementy diety mogą uchronić nas przed rakiem?