Biblioteka
-
76. Projekt KIK/34 Szwajcarsko-Polski Program Współpracy Zachowaj Równowagę
Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej, Projekt KIK/34 w Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy Zachowaj Równowagę, Jarosz M. (kierownik projektu), Swiss Contribution, IŻŻ, 2011–2016
Prof. M. Jarosz był pomysłodawcą i kierownikiem programu oraz koordynatorem następujących zadań:
Wdrożenie zasad prawidłowego żywienia wśród kobiet w ciąży i matek karmiących i poszerzenie wiedzy o roli aktywności fizycznej.
Edukacja i wdrażanie zasad prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej w przedszkolach i szkołach oraz ocena wpływu tej edukacji na sposób żywienia, stan odżywienia, aktywność fizyczną i poziom wiedzy dzieci i młodzieży.
Wdrażanie zasad racjonalnego stylu życia wśród osób z nadwagą i otyłością w systemie ochrony zdrowia w Polsce.
Upowszechnianie wiedzy o składzie i wartości odżywczej żywności, oświadczeniach żywieniowych i zdrowotnych, znakowaniu żywności celem wpływu na kształtowanie racjonalnych wyborów produktów spożywczych oraz o roli aktywności fizycznej.
Kampania medialna na rzecz zmniejszenia nadwagi i otyłości w Polsce w ramach SPPW.
Celem projektu KIK/34 realizowanego pod hasłem Zachowaj Równowagę w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy było zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej. Prowadzone działania skierowano do wrażliwych grup społeczeństwa – kobiety w ciąży i matki karmiące, dzieci (od 3 lat) i młodzież (do 18 lat), osoby dorosłe z nadwagą i otyłe oraz szerokie grono konsumentów i producentów żywności. Po 5-letnim okresie realizacji projektu można stwierdzić, że przyniósł on istotne korzyści w postaci zwiększenia poziomu edukacji żywieniowej i poprawy sposobu żywienia społeczeństwa oraz zwiększenia uprawiania aktywności fizycznej wielu grup społecznych w Polsce, zarówno kobiet w ciąży i matek karmiących, dzieci i młodzieży, ich rodziców, również dyrektorów, nauczycieli szkół i przedszkoli oraz wielu milionów konsumentów w Polsce. W ostatnim roku realizacji projektu KIK/34, dzięki wsparciu finansowemu Strony Szwajcarskiej oraz Ministra Zdrowia, Instytut Żywności i Żywienia stworzył podstawy strukturalne funkcjonowania Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ), którym kierował prof. M. Jarosz.
-
77. Program Zmniejszania Społecznych Nierówności w Zdrowiu
Szostak W. B., Cichocka A., Co jeść, aby Twoje serce było zdrowe, Jarosz M. (red.), 2018
Prof. M. Jarosz był redaktorem naukowym książki, w której opracowano zalecenia i jadłospisy mające zmniejszyć zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego (zawały, udary). Zadanie było realizowane ze środków funduszy norweskich oraz budżetu państwa w ramach PL13 Program Zmniejszania Społecznych Nierówności w Zdrowiu. Więcej informacji o projekcie na stronie: http://www.zdrowie.powiat-piotrkowski.pl/pl/
-
78. Projekt badawczy pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego
Traczyk I., Zespół jelita nadwrażliwego a alergia pokarmowa, Jarosz M. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2010 w ramach projektu badawczego N404 052 31 realizowanego w latach 2006–2009 pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego (IBS). Badania możliwości wykorzystania probiotyków i skoniugowanych kwasów tłuszczowych (CLA) w leczeniu IBS oraz celiakii i alergii pokarmowej z nim związanych.
Prof. M. Jarosz był kierownikiem grantu i redaktorem naukowym monografii. Zawarto w niej wyniki badań nad wpływem pokarmów na występowanie objawów klinicznych u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego (ZJN) oraz częstość występowania reakcji alergicznych IgE-zależnych u tych pacjentów. Wykazano, że nawet niewielkie podwyższenie stężenia immunoglobulin klasy E może być przyczyną dolegliwości u pacjentów z ZJN. Wykazano również, że ograniczenie w diecie pacjentów z ZJN produktów, przeciwko którym stwierdza się nawet niewielkiego stopnia podwyższone stężenie IgE łagodzi objawy choroby.
-
79. Projekt badawczy pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego
Jarosz M. i wsp., Porównanie stężenia IgE w surowicy pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego (ZJN) i osób zdrowych, Alergia Astma Immunologia, 2011, 16, 2, 90–95 – w ramach projektu badawczego N404 052 31 realizowanego w latach 2006–2009 pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego (IBS). Badania możliwości wykorzystania probiotyków i skoniugowanych kwasów tłuszczowych (CLA) w leczeniu IBS oraz celiakii i alergii pokarmowej z nim związanych.
Wyniki badań nie potwierdziły hipotezy, że w surowicy pacjentów z ZJN częściej obecne są sIgE przeciwko alergenom pokarmowym niż u osób zdrowych. Niewielki wzrost stężenia specyficznego IgE u osób zdrowych nie ma znaczenia klinicznego.
-
80. Projekt badawczy pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego
Respondek W., Zespół jelita nadwrażliwego a nietolerancja glutenu, Jarosz M. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2010 w ramach projektu badawczego N404 052 31 realizowanego w latach 2006–2009 pt. Alergia pokarmowa i celiakia u pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego (IBS). Badania możliwości wykorzystania probiotyków i skoniugowanych kwasów tłuszczowych (CLA) w leczeniu IBS oraz celiakii i alergii pokarmowej z nim związanych.
Prof. M. Jarosz był kierownikiem grantu i redaktorem naukowym monografii. W badaniach stwierdzono, że u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego nietolerancja glutenu występuje istotnie częściej niż w populacji ogólnej, dlatego wskazane jest wykonywanie u tych pacjentów badań diagnostycznych w kierunku celiakii. Udowodniono również, że najczęstszą postacią choroby trzewnej rozpoznawanej u osób z zespołem jelita nadwrażliwego jest postać latentna. Zastosowanie probiotyku Lactobacillus rhamnosus GG z dietą z ograniczeniem glutenu zwiększa jej skuteczność, zwłaszcza u osób cierpiących na biegunkę i wzdęcia.
-
81. Narodowy Program Zdrowia
Sól, cukry i tłuszcze a zdrowie, Materiały edukacyjne dla przedstawicieli administracji publicznej, Jarosz M. (red.), NPZ, IŻŻ, Warszawa, 2017
Pozycja zrealizowana w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2018. Materiały edukacyjne zawierają informację na temat szkodliwości spożycia nadmiaru soli, cukru i tłuszczów na zdrowie człowieka oraz korzyści zdrowotne i ekonomiczne wynikające z ograniczenia tych składników. Prof. M. Jarosz był kierownikiem i głównym wykonawcą działań edukacyjnych dla przedstawicieli administracji rządowej i przemysłu spożywczego polegających na upowszechnianiu wiedzy na temat korzyści zdrowotnych i gospodarczych związanych ze zmniejszeniem zawartości soli, cukru i stosowaniem poszczególnych rodzajów tłuszczów w produktach spożywczych.
-
82. Współpraca z EFSA
Jarosz M., Stoś K., Chwojnowska Z., Cichocka A., Wajszczyk B., Charzewska J., Album fotografii produktów i potraw, IŻŻ, Warszawa, 2019
Prof. M. Jarosz był kierownikiem 2 grantów we współpracy z EFSA od 2016 do 2019 roku – Support to National Dietary Surveys in Compliance with the EU Menu Methodology (Fifth Support) Lot 1 – „The Children’s Survey”, Including Subjects from Three Months up to 9 Years Old, Lot 2 – „The Adult’s Survey”, Including Subjects from 10 to 74 Years Old w ramach, których został opracowany album fotografii produktów i potraw. Jest on niezbędny do prowadzenia badań sposobu żywienia różnych grup populacyjnych oraz w poradnictwie dietetycznym do układania jadłospisów.
-
83. Narodowy Program Zdrowia
Jarosz M., Sajór I., Gugała-Mirosz S., Wojda B., Nagel P., Chroń się przed rakiem. Ruch i jedzenie mają znaczenie, IŻŻ, Warszawa, 2017
Monografia zrealizowana w ramach Narodowego Programu Zdrowia w latach 2016–2017. W podręczniku opracowane zostały zalecenia dla populacji w zakresie żywności, żywienia, aktywności fizycznej i stylu życia w celu zmniejszenia ryzyka nowotworów złośliwych. Publikacja powstała w oparciu o najnowsze doniesienia naukowe dotyczące profilaktyki nowotworów złośliwych oraz wytyczne Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC). Cała publikacja znajduje się pod linkiem: https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/izz_chron_sie_przed_rakiem.pdf
-
84. Grant – Zużytkowanie witaminy C przez Helicobacter pylori jako czynnik zmniejszający wewnątrzżołądkowe stężenie witaminy C
Jarosz M., Witamina C a zakażenie Helicobacter pylori praca habilitacyjna, IŻŻ, Warszawa, 1998
Prof. M. Jarosz był kierownikiem i głównym wykonawcą grantu (45/Grant/95) – Zużytkowanie witaminy C przez Helicobacter pylori jako czynnik zmniejszający wewnątrzżołądkowe stężenie witaminy C (1995–1996). Przeprowadzono badania kliniczne w celu odpowiedzi na pytania:
Poprzez jakie mechanizmy bakteria H. pylori prowadzi do zmniejszenia stężenia witaminy C w soku żołądkowym?
Czy H. pylori zużytkuje witaminę C in vitro?
Czy palenie tytoniu ma wpływ na stężenie witaminy C w soku żołądkowym u osób zdrowych oraz u osób chorych z H. pylori?
Czy wielkość spożycia witaminy C ma wpływ na jej stężenie w soku żołądkowym?
Czy podawanie dużych dawek witaminy C przez 4 tygodnie ma wpływ na zakażenie H. pylori?
-
85. 6 Program Ramowy Unii Europejskiej PorGrow
Szponar L., Ciok J., Jarosz M., Dolna A., Ołtarzewski M., Opcje polityki przeciwdziałania rosnącemu zagrożeniu otyłością. Przekrojowe badania porównawcze (Polska), IŻŻ, Warszawa, 2006
Prof. M. Jarosz był współautorem projektu i monografii. Praca została wykonana w ramach 6 Programu Ramowego Unii Europejskiej PorGrow w 2006 roku. Głównym celem projektu było określenie i zdefiniowanie głównych założeń dla działań prawodawczych, które pokazywałyby jak skutecznie przeciwdziałać narastającej epidemii otyłości. Badania prowadzono według takiej samej metodyki w 9 państwach europejskich: na Cyprze, w Finlandii, Francji, Hiszpani, Grecji, Wielkiej Brytanii, we Włoszech, na Węgrzech oraz w Polsce. W realizacji projektu posłużono się metodą mapowania wieloczynnikowego (ang. Multi Criteria Mapping – MCM), które pozwoliło na zebranie informacji jakościowych i ilościowych od 21 uczestników badania reprezentujących różne organizacje i instytucje potencjalnie zainteresowane problemem przeciwdziałania otyłości. Dane zbierano za pomocą sformalizowanych wywiadów przeprowadzonych pomiędzy grudniem 2004 a lipcem 2005. W monografii przedstawiono wyniki badań na podstawie danych epidemiologicznych dotyczących spożycia żywności oraz stanu odżywienia mieszkańców Polski w powiązaniu z aktualną częstością i trendami epidemii otyłości w Polsce. Na zakończenie pokazano propozycję rozwiązania ze strony różnych grup sektora publicznego, która stałaby się skuteczną strategią polityczną mogącą odwrócić rosnący trend częstości występowania nadwagi i otyłości.
-
86. Food4Me
Association between diet-quality scores, adiposity, total cholesterol and markers of nutritional status in European adults: findings from the Food4Me study, Nutrients, 2018, 10, 49
Jeden z 5 artykułów zrealizowanych przy współudziale prof. M. Jarosza w ramach projektu Food4Me – Personalised nutrition: an integrated analysis of opportunities and challenges (Zindywidualizowane żywienie: zintegrowana analiza możliwości i wyzwań) realizowanego w ramach 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej
Poniżej przedstawione zostały pozostałe artykuły zrealizowane w ramach tego projektu:
Associations of vitamin D status with dietary intakes and physical activity levels among adults from seven European countries: the Food4Me study, Eur J Nutr, 2017
Capturing health and eating status through a nutritional perception screening questionnaire (NPSQ9) in a randomized internet-based personalised nutrition intervention: the Food4Me study, Int. J. Behav. Nutr. Phys. Act., 2017, 14, 168
Mediterranean Diet Adherence and Genetic Background Roles within a Web-Based Nutritional Intervention: The Food4Me Study, Nutrients, 2017, 9, 1107, 1–17
Higher vegetable protein consumption, assessed by an isoenergetic macronutrient exchange model, is associated with a lower presence of overweight and obesity in the web-based Food4Me European Study, Int J Food Sci Nutr, 2018
-
87. Projekt KIK/34 Szwajcarsko-Polski Program Współpracy Zachowaj Równowagę
Czytaj etykiety, IŻŻ, Swiss Contribution, 2014
Zadanie zrealizowane w ramach projektu KIK/34 w Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy Zachowaj Równowagę. Prof. M. Jarosz był kierownikiem projektu oraz pomysłodawcą i konsultantem kampanii „Czytaj etykiety”, w wyniku której zwiększyła się świadomość konsumentów dotycząca wpływu wyboru produktów na ich zdrowie. Celem zadania było uświadomienie konsumentom jak ważne jest czytanie etykiet, które pozwala na wybór tych produktów, które mają w 100 g mniejszą zawartość soli, cukru i tłuszczu.
-
88. Fundusze Europejskie Programu Regionalnego
Jarosz M., Nadwaga i otyłość u dzieci. Zagrożenia i zapobieganie, 09.2020
Materiały dla rodziców napisane przez prof. M. Jarosza o nadwadze i otyłości u dzieci. Broszura powstała z Funduszy Europejskich Programu Regionalnego. Służy ona do edukacji rodziców w celu uświadomienia im, że otyłość jest chorobą i ma wiele groźnych konsekwencji dla dziecka tj. gorsze wyniki w nauce, stany lękowe, nadciśnienie tętnicze, choroby przewodu pokarmowego, bóle pleców i inne. Dlatego też ważne jest zadbanie o odpowiednie żywienie i aktywność fizyczna dziecka, a żywienie dzieci i młodzieży w placówkach szkolnych powinno być zgodne z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 roku. To wspólnie – rodzice i szkoła – powinni uczyć dzieci prozdrowotnego stylu życia.
-
89. Polski konsensus solny
Stanowisko w sprawie podjęcia inicjatywy zmniejszenia spożycia soli w Polsce opracowane pod patronatem Ministra Zdrowia w Instytucie Żywności i Żywienia, 08.09.2008
Stanowisko zostało przygotowane pod kierunkiem Dyrektora Instytutu Żywności i Żywienia prof. dr hab. n. med. Mirosława Jarosza, członka High Level Group on Nutrition and Physical Activity – HLG Komisji Europejskiej z ramienia Polski oraz przez zespół ekspertów reprezentujących różne instytucje naukowe i sektory państwa. Tzw. polski konsensus solny był częścią realizacji Programu Komisji Europejskiej i WHO Redukcji Spożycia Soli w Populacji Krajów Europejskich, w Polsce prowadzonego przez prof. M. Jarosza.
-
90. Projekt KIK/34 Szwajcarsko-Polski Program Współpracy Zachowaj Równowagę
Badania konsumenckie w związku z realizacją Projektu (SPPW) KIK/34 „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”, Raport całościowy i rekomendacje komunikacyjne całościowe, Jarosz M. (kierownik projektu), Swiss Contribution, IŻŻ, 2011–2016
Prof. M. Jarosz był liderem projektu pt. „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej” i kierownikiem badań oraz konsultantem publikacji na temat tego co konsumenci myślą o zdrowym żywieniu i stylu życia. Badania umożliwiły poznanie motywacji konsumentów do zdrowego odżywiania i przeszkody na drodze do jego realizacji. Pokazały one jakie bariery w dążeniu do zdrowego stylu życia muszą pokonać konsumenci, co pozwoliło na stworzenie rekomendacji w jaki sposób motywować ich do zmiany stylu życia. Częściowe wyniki opublikowane są w: Jarosz M., Siuba-Strzelińska M., Skarżyńska G., Postawy konsumentów związane ze zdrowym odżywianiem w kontekście czytania etykiet, Żyw Człow Metab, 2019, 46, 1, 50–52
