Biblioteka
-
61. Annals of Nutrition and Metabolism 2015
12th European Nutrition Conference (FENS), Berlin, Germany, 20–23.10.2015
Prof. M. Jarosz był kierownikiem badań i głównym autorem 2 prac oraz współautorem 4 prac prezentowanych na kongresie:
Jarosz M., Rychlik M., Sekuła W., Diet and life expectancy in Poland between 1950 and 2012, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl. 1, 134–135
Jarosz M., Rychlik M., Sekuła W., Endometrial cancer morbidity and changes in the diet in Poland in the years 1970-2012, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl. 1, 357–358
Sajór I., Jarosz M., Daily consumption of cheese and fruits as a factor decreasing the risk of colorectal polyps, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl. 1, 404
Stoś K., Głowala A., Ziółkowska I., Ołtarzewski M., Jarosz M., Calcium and Vitamin D intake in school-age children in Poland, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl. 1, 160–161
Wolnicka K., Jarosz M., Charzewska J., Chabros E., Frequency of fruit and vegetables consumption among school-age children in Poland, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl. 1, 116–117
Wolnicka K., Jarosz M., Taraszewska A., Jaczewska-Schuetz J., The urban – rural differences in the prevalence of overweight among children in Poland, Ann Nutr Metab, 2015, 67, suppl.1, 320
-
62. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences 2011
Jarosz M., Wolnicka K., Relations between occurrence of the risk of food-drug interactions and patients’ socio-demographic characteristics and selected nutrition habits, Polish J. Food Nutr. Sci., 2011, 61, 3, 211–218
Prof. M. Jarosz był kierownikiem badań i głównym autorem publikacji dotyczącej ryzyka interakcji pomiędzy żywnością a lekami oraz wpływu na te interakcje czynników socjodemograficznych i żywieniowych. W pracy stwierdzono bardzo wysoką częstość występowania ryzyka interakcji między żywnością a lekami, sięgającą 62,4%, u losowo wybranej grupy – 481 pacjentów. Przyczyną tego zjawiska był brak podstawowej wiedzy u większości tych pacjentów odnośnie możliwości wystąpienia tego rodzaju powikłań leczenia przy zażywaniu zapisanych przez lekarza leków.
-
63. Materia Medica Polona 1987
Rużyłło E., Kwiatkowski J., Jarosz M., Roszkowski J., Natural history of chronic peptic ulcer in Poland. Part 6. Chronic peptic ulcer and the pancreas, Mat. Med. Pol., 1987, 19, 187–195
Prof. M. Jarosz był uczestnikiem badań i współautorem pracy dotyczącej częstości występowania choroby wrzodowej w Polsce i częstości występowania u chorych z chorobą wrzodową różnych objawów klinicznych.
-
64. Piramida Żywienia i Stylu Życia Profesora Jarosza, 2021
Piramida Żywienia i Stylu Życia Profesora Jarosza, Instytut Edukacji Żywieniowej i Stylu Życia, Warszawa, 2021
https://instytutjarosza.pl/piramidy-zywienia-i-stylu-zycia-profesora-jarosza/
-
65. Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży 4-18 lat, 2019
Jarosz M. i wsp., Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży 4-18 lat, IŻŻ, Warszawa, 2019;
Jarosz M., Nowa Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży, Żyw Człow Metab, 2019, 46, 1, 13–14
Prof. M. Jarosz był pomysłodawcą i głównym autorem opracowanej pod jego kierunkiem Piramidy.
Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia wraz z 10 zasadami i komentarzami jest prostym, krótkim i zwięzłym sposobem przedstawienia zasad prawidłowego żywienia i najważniejszych elementów stylu życia, których realizacja daje szanse na prawidłowy rozwój, sprawność intelektualną i fizyczną oraz długie życie w zdrowiu.
Wiedza o żywieniu i elementach stylu życia oraz ich wpływie na zdrowie człowieka jest ogromna i podlega stałej ewolucji i zmianom. Dlatego również Piramida co pewien czas podlega modyfikacjom.
Badania naukowe w ostatnich latach wykazały, jak ważne w prawidłowym rozwoju dzieci i młodzieży oraz zapobieganiu otyłości i innym chorobom (rozwijającym się także w życiu dorosłym) są: aktywność fizyczna, prawidłowy sen oraz przestrzeganie zasad korzystania z komputera, telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Dlatego też mówimy obecnie o Piramidzie Zdrowego Żywienia i Stylu Życia dając jasno do zrozumienia, że aby być zdrowym, prawidłowe żywienie musi być realizowane łącznie z pozostałymi elementami stylu życia.
W nauce o żywieniu przybyło wiele nowych dowodów na to, że warzywa i owoce powinny być podstawą zdrowego żywienia – dlatego też w dalszym ciągu umieszczane są one w pierwszym piętrze Piramidy dotyczącej żywienia.
Piramida kierowana jest do dzieci i młodzieży (4–18 lat), ich rodziców oraz personelu przedszkoli i środowiska szkolnego (dyrektorów, nauczycieli, intendentów – odpowiadających za żywienie zbiorowe w szkołach).
JAK ROZUMIEĆ PIRAMIDĘ?
Piramida to graficzny opis różnych grup produktów spożywczych, niezbędnych w codziennej diecie, przedstawiony w odpowiednich proporcjach. Im wyższe piętro Piramidy, tym mniejsza ilość i częstość spożywanych produktów z danej grupy żywności.
-
66. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym, 2017
Jarosz M. i wsp., Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym, IŻŻ, Warszawa, 2017
Prof. M. Jarosz był pomysłodawcą i głównym autorem opracowanej pod jego kierunkiem Piramidy.
Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym wraz z 10 zasadami i opisem jest najprostszym, krótkim i zwięzłym sposobem wyrażenia zasad prawidłowego żywienia. Wiedza o żywności i żywieniu oraz ich wpływie na zdrowie człowieka jest ogromna i podlega stałej ewolucji i zmianom. Dlatego również Piramida co pewien czas podlega pewnym modyfikacjom.
Aktualna Piramida jest odpowiedzią na zalecenia WHO, zawiera w sobie ideę „Mniej cukru, soli i tłuszczu, więcej błonnika”. Ostatnie badania wskazują ponad wszelką wątpliwość, że warzywa i owoce powinny być podstawą naszego żywienia. Dostarczają bowiem wielu bezcennych składników (mineralnych, witamin, polifenoli) i w istotny sposób zmniejszają zachorowalność i umieralność na choroby układu krążenia, cukrzycę i nowotwory oraz wydłużają długość życia człowieka. Z tych powodów warzywa i owoce w Piramidzie znalazły się u jej podstawy.
Poza żywieniem dla naszego zdrowia bardzo ważna jest codzienna aktywność fizyczna, co najmniej 30–45 minut dziennie. Łącznie z dobrze zbilansowanym żywieniem pozwala zapobiec rozwojowi bardzo niebezpiecznej dla naszego zdrowia zarówno nadwagi, jak i otyłości.
Pamiętać należy, że osoby z rozpoznanymi chorobami (m.in. udar, zawał, osteoporoza, cukrzyca typu 2) wymagają indywidualnych zaleceń żywieniowych.
CO TO JEST PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ?
Jest to najprostsze i najkrótsze ogólne przedstawienie kompleksowej idei żywienia, której realizacja daje szansę na aktywne i zdrowe starzenie.
JAK ROZUMIEĆ/CZYTAĆ PIRAMIDĘ?
Piramida to graficzny opis odpowiednich proporcji różnych, niezbędnych w codziennej diecie, grup produktów spożywczych. Im wyższe piętro piramidy, tym mniejsza ilość i częstość spożywanych produktów z danej grupy żywności.
DO KOGO KIEROWANA JEST PIRAMIDA?
Piramida kierowana jest do osób w wieku starszym w celu zachowania dobrego stanu zdrowia. U wielu osób z chorobami przewlekłymi (otyłość, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, osteoporoza) konieczna może być modyfikacja proponowanych zaleceń w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem.
-
67. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dorosłych, 2016
Jarosz M. i wsp., Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dorosłych, IŻŻ, Warszawa, 2016;
Jarosz M., Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, Żyw Człow Metab, 2016, 43, 2, 77–84
Prof. M. Jarosz był pomysłodawcą i głównym autorem opracowanej pod jego kierunkiem Piramidy.
Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej wraz z 10 zasadami i opisem jest najprostszym, krótkim i zwięzłym sposobem wyrażenia zasad prawidłowego żywienia.
Wiedza o żywności i żywieniu oraz ich wpływie na zdrowie człowieka jest ogromna i podlega stałej ewolucji i zmianom. Dlatego również Piramida co pewien czas podlega pewnym modyfikacjom. Aktualna Piramida jest odpowiedzią na zalecenia WHO, zawiera w sobie ideę „Mniej cukru, soli i tłuszczu, więcej błonnika”.
Ostatnie badania wskazują ponad wszelką wątpliwość, że warzywa i owoce powinny być podstawą naszego żywienia. Dostarczają bowiem wielu bezcennych składników (mineralnych, witamin, polifenoli) i w istotny sposób zmniejszają zachorowalność i umieralność na choroby układu krążenia, cukrzycę i nowotwory oraz wydłużają długość życia człowieka. Z tych powodów warzywa i owoce w Piramidzie Zdrowego Żywienia 2016 znalazły się u jej podstawy.
Drugą ważną zmianą jest umieszczenie w Piramidzie ziół, które nie tylko poprawiają smak potraw, dostarczając jednocześnie wielu prozdrowotnych składników, lecz także mogą pomóc w redukcji spożycia soli. Można nimi bowiem zastąpić sól kuchenną, która jest traktowana jako „cichy zabójca” i w dużej mierze odpowiada za zawały serca i udary mózgu.
Poza żywieniem dla naszego zdrowia bardzo ważna jest codzienna aktywność fizyczna, co najmniej 30-45 minut dziennie. Łącznie z dobrze zbilansowanym żywieniem pozwala zapobiec rozwojowi bardzo niebezpiecznej dla naszego zdrowia zarówno nadwagi, jak i otyłości.
Pamiętać należy, że osoby z rozpoznanymi chorobami (m.in. udar, zawał, osteoporoza, cukrzyca typu 2) wymagają indywidualnych zaleceń żywieniowych.
CO TO JEST PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ?
Jest to jak najprostsze i jak najkrótsze ogólne przedstawienie kompleksowej idei żywienia, której realizacja daje szansę na zdrowe długie życie oraz zachowanie sprawności intelektualnej i fizycznej do późnych lat życia.
JAK ROZUMIEĆ/CZYTAĆ PIRAMIDĘ?
Piramida to graficzny opis odpowiednich proporcji różnych, nie-zbędnych w codziennej diecie, grup produktów spożywczych. Im wyższe piętro piramidy, tym mniejsza ilość i częstość spożywanych produktów z danej grupy żywności.
DO KOGO KIEROWANA JEST PIRAMIDA?
Piramida kierowana jest do osób zdrowych w celu zachowania dobrego stanu zdrowia. Należy pamiętać, że w przypadku współistnienia chorób cywilizacyjnych (typu otyłość, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, osteoporoza) konieczna może być modyfikacja proponowanych zaleceń w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem. W wielu przypadkach ww. chorób stosowanie się do podanych w piramidzie zasad może zahamować rozwój tych chorób w ich pierwszej fazie.
-
68. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla Dzieci i Młodzieży, 2016
Jarosz M., Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla Dzieci i Młodzieży, Żyw Człow Metab, 2016, 43, 3, 145–151
W artykule przedstawiono uzasadnienie do opracowania pod kierunkiem prof. M. Jarosza Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla Dzieci i Młodzieży. Po raz pierwszy w podstawie części żywieniowej piramidy znalazły się warzywa i owoce jako jeden z najważniejszych składników żywieniowych. Natomiast w samej podstawie piramidy umieszczono różnego rodzaju aktywności fizyczne, bez których utrzymywanie prawidłowej masy ciała u dzieci i młodzieży jest praktycznie niemożliwe do zrealizowania.
-
69. Medycyna stylu życia
Jarosz M., Rychlik E., Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, [w:] Medycyna stylu życia, Śliż D., Mamcarz A. (red.), PZWL, Warszawa, 2018, 103–117
W rozdziale została omówiona opracowana w 2016 roku Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dorosłych. Przedstawiono przyczyny nowelizacji poprzedniej Piramidy z roku 2009. Jako podstawę związaną z żywieniem uznano warzywa i owoce oraz wprowadzono do podstawy piramidy aktywność fizyczną. Zarówno sama piramida, jak i dołączone do niej 10 zasad jest odpowiedzią na rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i zawiera w sobie ideę „mniej cukru, soli i tłuszczu, więcej błonnika”.
-
70. Starzenie – teraźniejszość i przeszłość
Jarosz M., Starzenie – teraźniejszość i przeszłość, Żyw Człow Metab, 2018, 2, 84–88
Prof. M. Jarosz był autorem artykułu, w którym przedstawiono dane dotyczące szybkiego wzrostu w XXI w. populacji w starszym wieku (powyżej 65 r. życia) i związane z tym zjawiskiem narastanie częstości występowania chorób żywieniowozależnych, głównie układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy typu 2, nowotworów i osteoporozy. Autor przedstawił w jaki sposób nowa Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszy może spowolnić rozwój powyższych chorób i wydłużyć okres życia w zdrowiu. W artykule zwrócił szczególną uwagę na to, aby osoby starsze nie wycofywały się z życia i przełamywały bariery psychiczne i niechęć do pokonywania trudności i funkcjonowały bardziej aktywnie i twórczo. Jak wynika z nowej Piramidy i dołączonych do niej zaleceń – nie tylko odpowiedni sposób żywienia i aktywności fizycznej, ale w dużej mierze aktywność umysłowa i zaangażowanie w życie społeczne decydują o tzw. zdrowym starzeniu.
-
71. Projekt pt. „Opracowanie podstaw naukowych żywienia w szpitalach”
Dzieniszewski J., Jarosz M. i wsp., Ocena przesiewowa stanu odżywienia pacjentów dorosłych, [w:] Podstawy naukowe żywienia w szpitalach, Dzieniszewski J., Szponar L., Szczygieł B., Socha J. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2001;
Jarosz M. i wsp., Pogłębiona ocena stanu odżywienia pacjentów dorosłych, [w:] Podstawy naukowe żywienia w szpitalach, Dzieniszewski J., Szponar L., Szczygieł B., Socha J. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2001
Prof. M. Jarosz był kierownikiem i głównym wykonawcą zadania pt. „Stan odżywienia pacjentów w szpitalach” w ramach projektu zamawianego nr PBZ-012-14 pt. „Opracowanie podstaw naukowych żywienia w szpitalach” finansowanego przez Komitet Badań Naukowych. Zbadano jaki odsetek chorych w szpitalach jest niedożywionych i jakie są przyczyny zaburzeń stanu odżywienia tych pacjentów przed i w trakcie hospitalizacji.
-
72. POL-HEALTH
POL-HEALTH Narodowy program zapobiegania nadwadze i otyłości oraz przewlekłym chorobom niezakaźnym poprzez poprawę żywienia i aktywności fizycznej 2007–2016, Jarosz M. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2006
Prof. M. Jarosz był pomysłodawcą i kierownikiem narodowego programu zapobiegania nadwadze i otyłości oraz przewlekłym chorobom niezakaźnym poprzez poprawę żywienia i aktywności fizycznej. Został on zatwierdzony przez Ministra Zdrowia i przedstawiony przez prof. M. Jarosza, będącego członkiem delegacji rządu RP na konferencji WHO European Ministerial Conference on Counteracting Obesity w Stambule w 2006 r. Celem programu było:
– zmniejszenie, głównie poprzez poprawę żywienia i wzrost aktywności fizycznej, częstości występowania nadwagi i otyłości,
– zmniejszenie zachorowalności i umieralności na przewlekłe choroby niezakaźne w Polsce (choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze i inne),
– zmniejszenie wydatków na ochronę zdrowia związanych z leczeniem przewlekłych chorób niezakaźnych, a w tym w szczególności otyłości i jej powikłań, a także zmniejszenie skutków ekonomicznych niepełnosprawności i przedwczesnej umieralności.
-
73. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych pt. „Prewencja pierwotna nowotworów”
POL-HEALTH Otyłość, Żywienie, Aktywność Fizyczna, Zdrowie Polaków, Diagnoza stanu odżywienia, aktywności fizycznej i żywieniowych czynników ryzyka otyłości oraz przewlekłych chorób niezakaźnych w Polsce (1960–2005), Jarosz M. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2006
Prof. M. Jarosz był kierownikiem zadania pt. „Diagnoza stanu odżywienia, aktywności fizycznej i żywieniowych czynników ryzyka otyłości oraz przewlekłych chorób niezakaźnych w Polsce (1960–2005)” w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych pt. „Prewencja pierwotna nowotworów”. W publikacji omówiono sytuację epidemiologiczną w Polsce dotyczącą otyłości i przewlekłych chorób niezakaźnych na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Określono także przyczyny, które doprowadziły do rozwoju tej wielkiej epidemii przewlekłych chorób niezakaźnych oraz jakie konsekwencje przyniosła otyłość dla zdrowia publicznego i jakie były konsekwencje ekonomiczne dla państwa.
-
74. Europejska Karta Walki z Otyłością
Europejska Karta Walki z Otyłością, WHO, Stambuł, 2006
Prof. M. Jarosz był ekspertem ds. żywienia i otyłości z ramienia Polski, biorącym udział w latach 2005–2006 w konsultacjach i opracowaniu Europejskiej Karty Walki z Otyłością przyjętej i podpisanej przez ministrów i delegatów 48 krajów regionu europejskiego WHO w trakcie Europejskiej Ministerialnej Konferencji w Stambule (Turcja, 15-17.11.2006). Karta powstała jako odpowiedź na zagrożenie dla zdrowia, gospodarki i rozwoju cywilizacyjnego Europy, związane z narastaniem epidemii otyłości. Przedstawiono w niej m.in. cele, zasady i ramy działań władz krajowych, wszystkich sektorów państwa, mediów, szkół i całego społeczeństwa prowadzących do odwrócenia trendu i opanowania epidemii otyłości. Obecne na konferencji kraje zobowiązały się do przestrzegania zaleceń zawartych w Karcie oraz potraktowania poprawy żywienia i aktywności fizycznej społeczeństwa jako priorytet działania rządów. Całą Europejska Karta Walki z Otyłością znajdziesz pod linkiem: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0009/87462/E89567.pdf
-
75. POL-HEALTH Karta Żywienia i Aktywności Fizycznej Dzieci i Młodzieży w szkole
Karta Żywienia i Aktywności Fizycznej Dzieci i Młodzieży w szkole, IŻŻ, Rzecznik Praw Obywatelskich
Karta Żywienia i Aktywności Fizycznej Dzieci i Młodzieży w szkole została opracowana pod kierunkiem prof. M. Jarosza w ramach projektu POL-HEALTH w roku 2007. Została ona podpisana przez Rzecznika Praw Obywatelskich i prof. M. Jarosza jako Dyrektora Instytut Żywności i Żywienia. W karcie zawarte są zalecenia dotyczące zasad organizacji prawidłowego żywienia w szkołach oraz zapewnienia właściwego poziomu aktywności fizycznej uczniów. Więcej informacji znajdziesz pod linkiem: https://www.rpo.gov.pl/pliki/1195042943.pdf
